سفری یک روزه به جنگل های الیمستان مازندران - بانه مارکت

به گزارش بانه مارکت، جنگل الیمستان یک لیست باز است؛ لیستی برای آنها که می خواهند جاده و جنگل و کوه و استپ، مرتع و دشت و گلزار و قلّه را در یک سفر یک روزه تجربه نمایند. اختلاف دما و تنوع پوشش در طول جهت الیمستان بسیار مثال زدنی است. جایی هوای جهت آفتابی و شرجی است، جای دیگر مطبوع و بهاری. جایی مه است و خنک، جای دیگری باد تندی می آید. یک جا انبوه جنگل است، جهت بعدی جنگل، تبدیل به دشت می گردد. دشت پایین دست پرچین است،

سفری یک روزه به جنگل های الیمستان مازندران

نویسنده: مرضیه قاضی زاده/عکس: علی کیا

جنگل الیمستان یک لیست باز است؛ لیستی برای آنها که می خواهند جاده و جنگل و کوه و استپ، مرتع و دشت و گلزار و قلّه را در یک سفر یک روزه تجربه نمایند. اختلاف دما و تنوع پوشش در طول راستا الیمستان بسیار مثال زدنی است. جایی هوای راستا آفتابی و شرجی است، جای دیگر مطبوع و بهاری. جایی مه است و خنک، جای دیگری باد تندی می آید. یک جا انبوه جنگل است، راستا بعدی جنگل، تبدیل به دشت می شود. دشت پایین دست پرچین است، پرچین به سوی مرتع می رود، مرتع گلزار دارد و آن بالا قلّه است و بنای امامزاده اش. از روستای المیستان تا قلّه چهار ساعت و نیم تا پنج ساعت جنگل نوردی و کوه پیمایی دارید. از قله، خط الرأس دماوند تا دریای خزر را می بینید. آن بالا کل جنگل و همه مراتع اطراف، زیر پای شماست و دور نمای قلّه دماوند پیش رویتان. قدم به قدم الیمستان تا آن بالا، دیدنی هایی نهفته ای دارد که مسافران موقع صعود یکی یکی کشف شان می نمایند. یکی بین بوته ها مردابی را نشان می دهد، یکی از خزیدن مارمولک بزرگی هیجان زده می شود و دیگری خم می شود و از گل های رنگ به رنگ بین راه عکاسی می نماید.

در ابتدای راستا

اول جنگل الیمستان وقت دارید تا از سوپر آلاله یک بطری آب معدنی خنک خریداری کنید که برای آغاز پیاده روی دهان تان خشک نباشد. البته چای سرایی هم برای بر طرف کردن خشکی دهان است. اگر غذای سرد و سبکی هم برای ناهار نیاوردید از همین جا خریداری کنید. یک غذای کنسروی که برای صعود، سنگین تان نکند، پیشنهاد خوبی است.

چطور بگردیم؟

روستای الیمستان

روستای الیمستان و جنگل از یک جا آغاز می شوند. جنگل الیمستان که درخت به درخت وارد شیب می شود، خانه های روستایی هم بین آنها یکی یکی ظاهر می شوند، از همان جایی که جنگل آغاز می شود، ماشین ها پارک می نمایند و طبیعت گردها بند و بساطشان را آماده می نمایند برای راهپیمایی. همان ابتدای راستا که سواری تان را پارک کردید می توانید آخرین خریدتان را از سوپر آلاله داشته باشید و مهیای جنگل نوردی شوید. جنگل با دو درخت بزرگ آغاز می شود و با درخت هایی مثل ممرز، راش، بلوط، آلوچه جنگلی و نارون ادامه پیدا می نماید. اینجا اردیبهشت ماه فصل رویش گیاه الیماست؛ همان گیاهی که می گویند نام جنگل الیمستان از آن گرفته شده. به گفته تورلیدر دالاهو، الیما نوعی تره کوهی است که محلی های الیمستان با آن کوکو سبزی و آش درست می نمایند. بسته به اینکه کدام راستا را برای گردشگری انتخاب نموده باشید، پوشش گیاهی تنوع خاص خودش را پیدا می نماید.

راستا اول:

در الیمستان تورها و طبیعت گردها راه صعود تا امامزاده قاسم را پیش می گیرند. اما راستا دیگری در سمت راست راستا ورودی جنگل به نام قلاردن وجود دارد که محلی ها بیشتر به آن تسلط دارند.

منطقه بکر قلاردن: محلی ها در اردیبهشت ماه به سمت دشت گل گاوزبان منطقه قلاردن می فرایند، گل گاوزبان می چینند و گیاه دیگری به نام زی زا. راه راستا چندان شیب دار نیست و از روستای الیمستان تا منطقه قلاردن چیزی حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت راه است. آنجا بقایایی از یک قطعه قدیمی به جا مانده و یک گاوسرا ساخته شده که اقامتگاهی برای چوپانان محلی است. در فاصله ای حدود یک کیلومتری گاوسرا، مرتعی به نام سجمون گسترده شده که گله دارها با آب چشمه های آنجا گله هایشان را سیراب می نمایند.

چطور برسیم؟

در میان جنگل و کوه

برای رسیدن به جنگل الیمستان باید جاده هراز را 35 کیلومتر تا فرعی بروید

@با خودروی شخصی: هر کجای تهران که هستید باید راهتان را در جهت شرق شهر کج کنید و بروید به سمت جاده جاجرود.

جاجرود را که رد کنید دو تا راستا پیش روی شماست؛ به سمت فیروز کوه و دیگری از جاده هراز.

راستا جنگل الیمستان از جاده هراز است. در 35 کیلومتری جاده هراز به تابلوی فرعی امامزاده لحاش می رسید و از سر جاده امامزاده لحاش تا ابتدای جنگل الیمستان 12 کیلومتر راه بد قلق دارید؛ چرا که جاده باریک و بسیار پر پیچ و خم است.

جاده، آسفالت خوبی ندارد و در برخی قسمت ها خاکی است. در کیلومتر 7 جاده، بنای امامزاده لحاش واقع شده. اینجا می توانید زیارتی داشته باشید و از آخرین سرویس بهداشتی راستا صعود بهره ببرید.

سر تاسر سبز

المستان را از بالا که ببینید این شکلی است؛ منطقه ارتفاعات الیمستان بعد از اقامتگاه دوم، پرچین را که رد کنید، جنگل دیگر تمام شده. از اینجا حدود 45 دقیقه پیاده روی دارید تا مراتع سبز بالای تپه را ببینید. جایی که تا چشم کار می نماید مرتع است.

راستا دوم:

راهی که اغلب طبیعت گردها، الیمستان را به آن می شناسند راه چهار ساعته صعود تا قله امامزاده قاسم (ع) است چرا که تنوع پوشش گیاهی و اختلاف دما در آن ماجراهای مفصل تری دارد.

1 از روستای الیمستان تا دشت اول: از همان ابتدای راه گل های پنج پر و زرد رنگ آلاله را با آن شاخه های بلندشان می بینید. اواخر بهار و اوایل تابستان فصل گل های خاک شیر است که آنها را بیشتر از کناره های راه روستای الیمستان، حوالی گاوسرای قلاردن و اطراف امامزاده لحاش می بینید. نیمی از راستا صعود تا دشت اول را در بین حصارهای اطراف خانه های محلی می گذرانید. هر چه بالاتر می روید، شیب جنگل رو به تندی می رود. راه، پیچ در پیچ است و راهروی باریک پاکوب شده، واضح ترین نشانه ای است که راستا حرکت را معین می نماید. اگر هوا ابری نباشد می توانید دورنمای قله دماوند را ببینید. بعد از حدود 40 دقیقه پیاده روی، می رسید به یک محوطه باز پوشیده از چمن که به آن دشت اول می گویند. دشت اول الیمستان در کنار یک چشمه کوچک آب است که می توانید برطرف تشنگی کنید. دوروبر این چشمه، درخت آلوچه جنگلی می بینید و همان اطراف درخت ازگیل. اگر صبح زود به سمت الیمستان حرکت نموده اید، حوالی ساعت 10 صبح به دشت اول می رسید. اینجا خنک و مطبوع است و جای خوبی برای آنکه نفسی تازه کنید. کسانی که برای اقامت دو روزه به الیمستان می آیند، معمولاً در دشت اول کمپ می زنندو ناهار روز اول را همین جا می خورند.

2 از دشت اول تااقامتگاه دوم: کنار دست دشت اول، محوطه باز مشابه دیگری گسترده شده که به دشت دوم معروف است و برای گردشگرها همان کارکرد دشت اول را دارد. راستا خروج از دشت اول و دوم همان راه پاکوب شده است که شما را به سمت جنگل انبوه تری می برد. از دشت دوم به بعد درخت ها شاخه در شاخه هم فرو برده اند و تمام راه را در سایه می گذرانید. بیشتر ماه های سال این راستا جنگل مه آلود است؛ البته درتابستان، زیاد این طور نیست. وقتی مه باشد فلش های آبی یا قرمز رنگی که محلی های الیمستان روی تنه ممرزهای قطور کنار راستا پاکوب شده گذاشته اند، راه صعود به قله را برایتان معین می نمایند. زمین های بقیه راستا یا میوه های توت مانند ممرز ریخته یا ریشه های درختان از آن بیرون زده که محل عبور و مرور بیشتر گردشگران است. بعد از حدود 20 دقیقه پیاده روی از دشت اول، دست راست راستاتان یک منطقه چهار پنج متری تالاب مانند است که دیگر از همین جاها راستاتان گل می شود و برای عبور باید جاپاهایی را روی تخته سنگ های بین گل ها پیدا کنید. منطقه گلی در واقع یک نهر نیمه جان است.

25 دقیقه بعد از حرکت از دشت اول، به یک ممرز بسیار قطور می رسید که به نظر قطورترین درخت راستای می آید که تا اینجا صعود نموده اید. روی تنه این ممرز دو تا زائده شبیه به کندوی عسل وجود دارد که در واقع نوعی قارچ است که درخت را به تدریج پوک می نماید. تورلیدر دلاهو که همراه ما بود، روی تنه این درخت سوراخ های سه چهار سانتی متری را که دارکوب ها به جا گذاشته بودند نشانمان داد. اگر این درخت را یک جور نشانه حساب کنید، حدود یک ربع دیگر راه دارید تا برسید به اقامتگاه دوم. این یعنی با توجه به سرعت حرکت، حدود 40 دقیقه از دشت اول تا اقامتگاه دوم جنگل نوردی نموده اید. اقامتگاه دوم، درّه کوچکی است در سمت چپ راستا پاکوب شده صعود که با شیب پنج، شش متری در فضای جنگل فرو می رود. هنوز پنج متر از راستا اصلی صعود به سمت اقامتگاه فاصله نگرفته اید که هوا به یک باره خنک می شود. هوای داخل دره اقامتگاه دوم همواره به شکل محسوسی سردتر از هوای راستا صعود است. کسانی که برای سفر یک روزه به الیمستان آمده اند، معمولاً اینجا استراحت مجددی می نمایند و ناهار سبکی می خورند تا صعود را ادامه بدهند.

3 از اقامتگاه دوم تا امامزاده قاسم: باید از همان شیبی که وارد دره اقامتگاه دوم شدید، برگردید به سمت راستا صعود. اگر تند راه بروید حدود 15 دقیقه دیگر می رسید به پرچین. یعنی همان جایی که جنگل کم کم تمام می شود و استپ آغاز می شود. پرچین را که رد کنید، اگر هوا ابری نباشد می توانید دماوند را در سمت جنوب غربی تان ببینید. دوباره باد تندی می آید و دیگر وقتش است که خودتان را برای هوای گرم تر، شیب تندتر و تابش مستقیم آفتاب آماده کنید. اینجا دیگر از سایه درختان ممرز، الیماوون خبری نیست؛ به جای آنها بوته های گون می بینید و آلوچه کوهی، کم کم سنبل و بابونه و خارشتر هم به این جمع اضافه می شوند. 10 دقیقه از راه که بگذرد احساس می کنید قلّه دماوند از سمت راست تان در حال حرکت است؛ به شکلی که انگار دماوند جلوتر از شما حرکت می نماید. اما بعد از 20 دقیقه کوهنوردی، قله دماوند کم کم از دیدتان خارج می شود. اگر راستا را همین طور بدون توقف ادامه بدهید، قلّه دماوند به مدت 20 دقیقه از دیدتان خارج می شود تا برسید به تابلوی قهوه ای رنگ سر دو راهی امامزاده قاسم. یک راه به روستای چلاو می رود و یک راه راستا صعود به قله الیمستان است. تا اینجا باید چیزی حدود 40 دقیقه از پرچین پیاده روی بدون توقف نموده باشید. پنج دقیقه که به راهتان ادامه بدهید، می توانید سمت راست تان جاده هراز را ببینید و سمت چپ تان مراتع سبز منطقه را. قله رو به روست، ولی پشت تپه ای که باید آن را رد کنید تا دورنمای بنای سفید رنگ امامزاده ظاهر شود. اگر هوا مه آلود نباشد، این اتفاق بعد از یک ساعت پیاده روی می افتد. چیزی کمتر از یک کیلومتر جلوتر، دو تا چاله بزرگ می بینید به عمق شش متر که یکی با قطر 30 متری اش از دیگری بزرگ تر است. می گویند چاله ها از برخورد شهاب سنگ درست شده اند. امّا بین محلی های الیمستان دو تا افسانه از این چاله ها روایت می شود. آنها می گویند این چاله ها جای زانو های رستم است که اینجا خم شده تا از آب دریاچه خزر بنوشد. روایت دیگر به آرش کمانگیر بر می شود که اینجا زانو زده تا با تیر کمانش تیری به سمت استان گلستان پرتاب کند تا هر جا که تیر فرود آمد محدوده قلمروی ایران معلوم شود. کنار این چاله ها می توانید به بهانه عکس یادگاری، نفسی تازه کنید. تا خود قلّه هنوز نیم ساعت راه است. بالای قله به جز امامزاده قاسم، یک اصطبل ساخته شده. گله های اسب در مراتع اطراف امامزاده مشغول چرا هستند. هر کدام از مراتع اینجا صاحب خودش را دارد؛ اما از پانزدهم خرداد هر سال، قرق مراتع می شکند و گله ها مجازند در همه مراتع چرا نمایند. این امر تا آخر شهریور ماه ادامه دارد. گله دارهای این منطقه رسم شان است درروز اول قرق هر چه شیر دوشیدند به متولی امامزاده قاسم بدهند. متولی امامزاده آقاجان آقاجانی است. او مسئول اصطبل هم هست. اگر پیروز شدید به قلّه الیمستان صعود کنید حتماً سراغش را بگیرید. او داستان های زیادی از الیمستان می داند که برایتان تعریف خواهد نمود.

پیش به سوی دشت اول

جاده ای که به سمت الیمستان می رود. جاده ای است پر پیچ و خم که در کیلومتر هفت آن، مقبره امامزاده لحاش قرار گرفته است. اینجا می توانید زیارتی داشته باشید و از آخرین سرویس بهداشتی راستا بهره ببرید. راستا ماشین رو جاده امامزاده لحاش در ابتدای جنگل الیمستان تمام می شود و از ابتدای جنگل تا دشت اول با حدود چهل دقیقه پیاده روی می رسید به محوطه با پوشیده از چمن که به آن دشت اول می گویند.

تاخت و تاز در جنگل

روستای الیمستان و جنگل از یک جا آغاز می شوند و هر دو را با هم پشت سر می گذارید. اینجاست که اسب های اهالی روستا از بین کوچه ها بیرون می آیند و سر از حاشیه راستا صعود شما درمی آورند. چشم انداز زیبایی که فقط نشان کوچکی از ادامه راستا است.

نکات طلایی

مراقب محیط زیست باشید

@در طبیعت زباله نریزید و چیزی از خودتان به جا نگذارید.

@بطری آب معدنی همراهتان باشد ولی زیاد در راستا آب نخورید.

@در سفر یک روزه ناهار سبک و سردتان را در اقامتگاه دوم بخورید.

@کفش و کوله تان تا جای ممکن سبک باشند.

@آتش را جایی روشن کنید که قبلاً در آنجا آتش روشن شده. در نقاطی که آتش روشن می شود دیگر گیاهی نمی روید. شما از کسانی نباشید که به تعداد این نقاط اضافه می نمایند.

@الیمستان، هم گراز دارد، هم خرس، هم پلنگ و گربه وحشی و سیاه گوش اما اصلاً نترسید. اگر آدم به آنها کاری نداشته باشد، آنها مطمئناً کاری ندارند.

وسایل ضروری

عصای کوهنوردی، گتر، بادگیر یا پانچو، کیسه خواب، یک دست لباس اضافه، جعبه کمکهای اولیه، آتش زنه یا فندک گازی یا کبریت زد آب، قطب نما و جی پی اس

کجا بمانیم؟

خواب درجنگل

معمولاً کسانی که می خواهند شبی را در الیمستان بگذرانند، چادر می زنند

در چادر: بیشتر تورها مثل توردالاهو که ما با آن رفتیم، یک شب را برای اقامت در الیمستان کافی می دانند ودشت اول را برای زدن کمپ انتخاب می نمایند که هم هوا گرم تر از ارتفاعات طول راستا است و هم خطر حمله حیوانات به مراتب کمتر. اما اگر راستا سفرتان به الیمستان از منطقه قلاردن بود می توانید چادرتان را نزدیک گاوسرای آنجا برپا کنید. فرقی نمی نماید چه فصلی از سال باشد؛ شب ها در الیمستان هوا سرد است. برای اینکه دردسرهای حمل تجهیزات و کوله کشی را نداشته باشد می توانید وسایل تان را تا محل کمپ با الاغ یا اسب بالا ببرید. عمو مرتضی که از محلی های آنجاست الاغ کرایه می دهد. هم می توانید از سوپر آلاله اول راستا جنگل سراغش را بگیرید، هم می توانید با شماره (01212393164) پیدایش کنید. کرایه هر الاغ از اول جنگل تا دشت اول 25 هزار تومان است. اگر بخواهید عمو مرتضی با الاغ هایش برای برگشت هم دنبالتان بیاید، سر جمع باید 40 هزار تومان برای هر الاغ بدهید. قیمت راستا رفت هر بار تا قله امامزاده قاسم 50 هزار تومان می شود.

در حسینیه: اگر خانوادگی آمده باشید، فقط شب را می توانید داخل حسینیه الیمستان بگذرانید. وسایل خوابی در کار نیست و برای یک شب اقامت باید نفری 500 تومان بدهید. حسینیه وسط روستا کنار حمام است. برای هماهنگی دقیق تر باید از قبل با عمو مرتضی هماهنگ کنید.

درخا نه های روستایی: برای اجاره خانه های روستایی میتوانید سراغ حسین غلامی را بگیرید که اهالی دبیر غلامی صدایش می نمایند. او از محلی های الیمستان است و فروشنده های سوپر آلاله هم او را می شناسند. اما برای اینکه خیالتان راحت باشد که بی سر پناه نمی مانید بهتر است از قبل با شماره (09113275293) تماس بگیرید. اگر خانه را فقط برای خواب بخواهید، شبی 10 هزار تومان برای هر نفر درمی آید. اما برای اجاره خانه همراه با سه وعده غذا، باید شبی 20هزار تومان برای هر نفر خرج کنید. دبیر غلامی خودش برایتان غذا درست می نماید و پیشنهادش برای ناهار، خورش قیمه است و برای شام کباب.

منبع: سرزمین من، شماره 3منبع: راسخون