اینترنت مقرون به صرفه و باکیفیت می گردد؟ - بانه مارکت

به گزارش بانه مارکت، تهران (پانا) - اولین مرکز تبادل داده (IXP) بین المللی ایران در منطقه ویژه مالی پیغام، آماده ورود به مدار فعالیت شد. این خبر را وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات در رشته توئیتی بیان کرد.

به گزارش ایران، خبری که نشان از عملیاتی شدن برطرف انحصار مهم ترین زیرساخت واردات اینترنت تا مردادماه امسال بعد از سال ها حرف و حدیث در کشور دارد. به گفته وزیر ارتباطات تمام اشخاص حقوقی ایرانی با داشتنAS Number مستقل، مجاز به اتصال و تبادل ترافیک بر بستر IXP هستند. بنابراین تمام صاحبان محتوا، پلتفرم ها، پیغام رسان ها و فراهم نمایندگان خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات می توانند با اتصال به مراکز IXP برای تبادل و peering پهنای باند محتوای خود با دارندگان پروانه یا سایر اشخاص اقدام نمایند. کارشناسان حوزه اینترنت درباره برداشتن اولین گام برطرف انحصار به ایران می گویند.

ارائه اینترنت مقرون به صرفه و باکیفیت

علی توسلی قائم مقام کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی کشور (نصر) معتقد است باید ایده شکستن احتمالی انحصار شرکت زیرساخت را به فال نیک گرفت.

توسلی گفت: آنچه درباره برطرف انحصار مرکز تبادل داده های بین المللی اعلام شده، هنوز چندان روشن نیست و باید منتظر عملیاتی شدن پروژه بود. از سوی دیگر ایده شکستن احتمالی انحصار شرکت ارتباطات زیرساخت راه چندان ساده ای نخواهد بود و مشخص هم نیست که دولت آینده در این زمینه کدام راهبرد کلان و سیاست را پیگیری خواهد نمود.

وی با بیان اینکه سال هاست بخش خصوصی و اپراتورها آمادگی و تمایل خود را برای ورود به این حوزه اعلام نموده اند، اضافه کرد: با توجه به اینکه ارائه سرویس در شبکه های موجود که غالباً هم شبکه های چندان پکپارچه و مستقلی نیستند، باید پهنای باند خود را از فروشنده انحصاری تهیه نمایند که کیفیت سرویس آن هم در اختیار خود آنها نیست و به طور منطقی مسائل ارائه سرویس باکیفیت را دوچندان می نماید.

توسلی معتقد است چنانچه اپراتورها در این زمینه از استقلال عمل برخوردار بوده و خود قادر باشند با واردات، پهنای باند مورد احتیاج خود را تأمین نمایند، به طور قطع دو مزیت خواهد داشت. این کارشناس اینترنت در ادامه گفت: اولین مزیت آن این است که کیفیت سرویس کنترل شده و قیمت رقابتی می گردد و خرید براساس قیمت واقعی صورت می گیرد. مزیت دیگر احتمالی هم می تواند امکان همکاری نزدیک تر اپراتور ها در زمینه تأمین مقرون به صرفه ترین و باکیفیت ترین حجم و راستا تأمین پنهای باند مورد احتیاجشان را فراهم کند.

وی اضافه کرد: در بسیاری کشورها اپراتورها دارای شبکه های مستقلی هستند و پهنای باند مورد احتیاج خود را هم به صورت مستقل تأمین می نمایند ولی در کشور ما در منظره کوتاه مدت به نظر نمی رسد که گذار به این مرحله عملیاتی اتفاق بیفتد ولی می تواند به اسم گامی مؤثر برای برطرف انحصار تأمین پهنای باند، یاری نماینده باشد. از سوی دیگر می تواند بازار واقعی را در صورت کاهش دخالت ها در قیمت گذاری به سمت رقابتی شدن واقعی آن هم به سود مصرف نماینده سوق دهد.

یک اقدام مثبت و مفید

مسعود ریاضیات، دیگر کارشناس اینترنت هم معتقد است، خبر شکل گرفتن اراده حکومتی برای خروج از انحصار اینترنت شرکت ارتباطات زیرساخت، خبر مثبت و مفیدی است به شرط آنکه به شکل اصولی و واقعی بخش خصوصی را دربر گیرد و دوباره در دست یک ارگان دیگر دولتی یا به ظاهر خصوصی قرار نگیرد.

ریاضیات گفت: چانه زنی و معامله با تأمین نمایندگان (backbone providers) عظیم خارجی از سوی بخش خصوصی به مراتب بهتر از بخش دولتی صورت می گیرد و از بوروکراسی دولتی خارج می گردد.وی با بیان اینکه کاربرد (IXP مرکز تبادل ترافیک) فقط منحصر به خرید و انتقال پهنای باند بین المللی نیست، اضافه کرد: بلکه برای افزایش کیفیت خدمات و کاهش هزینه های شبکه اینترنت است و در واقع IXP موجبات محلی کردن اتصالات را به وسیله برقراری ارتباط مستقیم نقطه به نقطه (peering) فراهم می نماید.این کارشناس اینترنت در ادامه گفت: در چنین شرایطی که سرویس دهندگان اینترنت و تأمین نمایندگان محتوا بتوانند به صورت مستقیم و محلی با یکدیگر ارتباط داشته باشند، کاربران داخل کشور می توانند بدون احتیاج به ورود به شبکه اصلی دیتای زیرساخت، از سرویس های یکدیگر استفاده نمایند و بهره وری از منابع شبکه هم افزایش می یابد.

ریاضیات به بعضی از شبکه های فرعی (از تأمین نمایندگان اتصال اینترنت (ISP)، اپراتورهای موبایل و سازندگان محتوا نظیر Google و Facebook) که به یک IXP متصل می شوند اشاره نمود و اضافه کرد: تا به امروز شرکت ارتباطات زیرساخت، با در اختیار داشتن تنها IXP در ایران پهنای باند اینترنت بین المللی را از خارج خریداری می نماید و به وسیله شبکه های داخلی خود به سرویس دهندگان اینترنت تحویل می دهد. حالا با این خبر دومین IXP هم در ایران راه اندازی می گردد، ولی آنچه از ظاهر خبر برمی آید، به نظر می رسد این هم متعلق به دولت بوده و در اختیار خود آنهاست.

وی اضافه کرد: امروزه در جهان صدها IXP در حال فعالیت است و اگر بدون در نظر گرفتن کشورهای پیشرفته نگاهی به IXP های جهان بیندازیم می بینیم که اندونزی 23 تا IXP، ویتنام 7، فیلیپین 6، لبنان 3، حتی بنگلادش 3 تا IXP دارد. جالب است بدانیم که کشور کوچک امارات 2 مرکز IXP یکی در دوبی و یکی در فجیره دارد. IXP دوبی از لحاظ حجم ترافیک مبادله شده، یکی از عظیم ترین ها در جهان بوده و جزو 50، IXP عظیم جهان است.

فرصتی برای هاب منطقه شدن

محمدرضا کریمی دیگر کارشناس اینترنت هم معتقد است با این اقدام، اولین گام مناسب از نظر زیرساخت فنی برای برطرف انحصار از اپراتورهای CDN های عظیم (شبکه توزیع محتوا) برداشته شد.

کریمی گفت: سیاست شرکت ارتباطات زیرساخت در برطرف انحصار به نظرم اتفاق خوبی است اما به شرطی که تمام زنجیره خدمات در آن طرح دیده گردد اگر صرفاً بگوییم که شرکت ارتباطات زیرساخت انحصار پهنای باند را شکسته است ولی قیمت انتقال تصویب نگردد، عملاً اتفاق خاصی رخ نداده و هیچ شرکتی نمی تواند خدمات را ارائه دهد.

وی اضافه کرد: به نظر می رسد اصلی ترین موضوعی که باید اتفاق بیفتد این است که کل زنجیره شامل انتقال و... همزمان با شکسته شدن انحصار، مشخص تکلیف گردد تا شرکت ها بتوانند از این برطرف انحصار بهره مند شوند. به علت اینکه وقتی خدمات از حالت انحصار بیرون می آید، رقابت و مشتری مداری روی کیفیت و قیمت باید تأثیر بگذارد تا در نهایت همه بتوانند از این تغییر بهره مند شوند.

این کارشناس اینترنت به وجود نگرانی ها در زمینه بحث های اینترنتی هم اشاره نمود و گفت: وجود نگرانی امنیتی در این بخش منطقی است ولی تمام جهان این برطرف انحصار را تجربه نموده اند و بحث امنیتی آن کماکان در دست حاکمیت مانده است. بنابراین حاکمیت می تواند کماکان نظارت و کنترل خود را در این زمینه داشته باشد و به صورتی تعریف گردد که خللی در بحث های امنیتی هم به وجود نیاید.

به گفته کریمی، اصلی ترین نکته این است اگر CDN ها در این طرح قرار بگیرند و محتواهای مناسبی در کشور داشته باشیم می توانیم به چند هدف مهم دست یابیم.

وی گفت: اول اینکه وقتی سرورها در داخل قرار بگیرند، کیفیت سرویس بخصوص در بخش گیم بالا می رود. از سوی دیگر امکان اینکه ما بتوانیم سرویس و خدمات به کشورهای همسایه ارائه دهیم و ارزآوری داشته باشیم، فراهم می گردد. به عبارتی هم امکان انتقال اینترنت و دیتا مهیا می گردد و هم می توانیم به کشورهای همسایه سرویس صادر کنیم.

این کارشناس اینترنت بار دیگر بر بحث قیمت ها تأکید کرد و اضافه کرد: اگر انحصار برطرف گردد ولی قیمت ها تغییر نکند و به تناسب مشخص نگردد به طوری که نتوانیم این سرویس ها را به کشورهای همسایه ارائه و احتیاجهای آنها را تأمین کنیم، کشورهای همسایه هم احتیاجهای خود را به طریق دیگری برطرف خواهند کرد و به این ترتیب کم کم این بازار از دست ما خارج می گردد.وی معتقد است اگر بخواهیم در چند سال آینده با همین روش و همین قیمت ها، سرویس ارائه دهیم سهم بازار ما کاملاً از دست می رود. بنابراین باید هوشیار باشیم در زمان مناسب با قیمت مناسب سرویس ها را ارائه داده و خود را به یکی از هاب های منطقه برای ارائه خدمات تبدیل کنیم.